قانون احزاب سیاسی
فصل اول
احــــــــــــــــــــکام عـــــــــمومـــــــــــــــــــــــی
مادهً اول :
این قانون درروشنی حکم ماده سی و دوم قانون اساسی سال 1343 خورشیدی بمنظور طرز تاسیس ، نحوهً فعالیت ، حقوق ، وجایب و انحلال احزاب سیاسی در افغانستان وضع گردیده است.
مادهً دوم :
حزب سیاسی به مفهوم این قانون جمیعت سازمان یافته است از اشخاص حقیقی که طبق احکام این قانون و اساسنامهً مربوط برای نیل به اهداف سیاسی در سطح ملی یا محلی فعالیت می نماید.
مادهً سوم :
اساس سیستم سیاسی دولت افغانستان مبتنی بر دموکراسی و تعدد احزاب سیاسی میباشد.
فصل دوم
طرز تاسیس و ثبت احزاب
مادهً چهارم :
اتباع افغانستان که در سن رای دهی قرار داشته باشند بدون در نظرداشت قومیت ، نژاد ، زبان ، جنسیت، دین ، تحصیل ، شغل ، نسب ، دارایی و محل سکونت درکشور میتوانند آزادانه حزب سیاسی را تاسیس نمایند.
مادهً پنجم :
احزاب سیاسی مطابق احکام این قانون بصورت آزادانه فعالیت نموده و در برا بر قانون دارای حقوق ووجایب مساوی می باشند.
مادهً ششم :
احزاب سیاسی نمیتوانند فعالیت های ذیل را انجام دهند :
1 . اهدافی را تعقیب نمایند که مناقض اساسات دین مقدس اسلام باشد.
2 . از قوه یا خشونت استفاده نمایند ، با قوه تهدید نمایند یا استفاده از قوه را تبلیغ نمایند.
3 . تعصب قومی یا نژادی یا لسانی یا مذهبی را تحریک نمایند.
4 . عمدا نظم و امنیت عامه را برهم زده و خطر مشهود را در برا بر حقوق و آزادی های افراد ایجاد نماید.
5 . داشتن تشکیلات نظامی یا تبانی با نیرو های قوای مسلح.
6 . تمویل از منابع خارجی .
مادهً هفتم :
دفتر مرکزی حزب سیاسی و نمایندگی های آن در داخل کشور میباشد. دولت مصئونیت و امنیت دفاتر احزاب سیاسی را تامین مینماید.
مادهً هشتم :
(1) احزاب سیاسی از طرف وزارت عدلیه ثبت میگردد.
(2) طرز تاسیس و ثبت احزاب سیاسی توسط مقررهً جداگانه تنظیم میگردد.
مادهً نهم :
وزارت عدلیه میتواند ثبت احزاب سیاسی را که واجد شرایط ذیل نباشد، رد نماید :
1 ـ احزاب سیاسی که شرایط مندرج ماده ششم این قانون را رعایت نه نموده باشند.
2 ـ احزاب سیاسی که تعداد اعضای آن حین ثبت کمتر از هفتصد نفر باشند.
3 ـ احزاب سیاسی که عین نام ثبت شده قبلی را اختیار نموده باشد.
مادهً دهم :
درصورتیکه وزارت عدلیه ثبت حزب سیاسی را رد نماید ، درخواست دهنده حق دارد به محکمه ذیصلاح مراجعه نماید.
ماده یازدهم :
حزب سیاسی میتواند بعد از ثبت رسما به فعالیت آغاز نماید.
مادهً دوازدهم :
حزب سیاسی ثبت شده دارای حقوق ذیل میباشد :
1 ـ فعالیت سیاسی مستقل.
2 ـ اتحاد یا ائتلاف سیاسی موقت یا دایمی با سایر احزاب سیاسی.
3 ـ ابراز نظر آزاد و علنی به صورت شفاهی یا تحریری درمورد مسایل سیاسی ، اجتماعی ، اقتصادی ، فرهنگی و گردهم آیی صلح آمیز.
4 ـ تاسیس ارگان نشراتی مستقل.
5 ـ دسترسی به رسانه های ارتباط جمعی به مصرف حزب سیاسی.
6 ـ معرفی کاندید درتمام انتخابات.
7 ـ استفاده از سایر حقوق مطابق اهداف ووظایف مندرج اساسنامه.
مادهً سیزدهم :
(1) اتباع کشور که سن هجده سال را تکمیل و حق رای دهی را قانونا دارا باشند میتوانند عضویت حزب سیاسی را حاصل نمایند.
(2) شخص نمیتواند همزمان عضویت بیش از یک حزب سیاسی را کسب نماید.
(3) قضات ، سارنوالان ، کادررهبری قوای مسلح ، افسران ، پولیس و خوردضابطان نظامی دردورهً تصدی و انجام وظایف شان عضویت حزب سیاسی را کسب نموده نمی توانند.
فصل سوم
امـــــور مــــــالی
مادهً چهاردهم:
منابع تمویل و مصارف حزب سیاسی علنی و شفاف میباشد.
مادهً پانزدهم :
(1) حزب سیاسی از منابع آتی تمویل شده میتواند :
1 ـ پرداخت حق العضویت ها .
2 ـ اعطای کمک بلاغوض توسط شخص حقیقی داخلی سالانه الی مبلغ دو ملیون افغانی.
3 ـ از درک عوائد اموال منقول و غیر منقول حزب.
4 ـ سبسایدی دولت حین برگزاری انتخابات .
5 ـ اعانه سازمانهای بین المللی طرفدار دموکراسی که بصورت شفاف و علنی داده میشود.
6 ـ سایر مساعدت ها از طرف اعضاء.
(2) حزب مکلف است عوائد مندرج فقره (1) این ماده را در دفاتر مربوط ثبت و به حساب معینه شامل بانک نماید.
مادهً شانزدهم :
(1) رهبری حزب دردوره تصدی خویش مسئولیت امور حزبی را بعهده دارد.
(2) رهبری حزب غرض اجرای مصارف مالی مربوط یک یا چند تن نماینده با صلاحیت خود رسما تعین و امضای آنها را به بانک معرفی می کند.
(3) اموال منقول و غیر منقول احزاب سیاسی برویت اسناد شرعی و قانونی در دفتر مربوط به حزب وزارت مالیه ثبت میگردد.
فصل چهارم
انـــــــحلال حزب سیـــــــــاســــــــــــی
مادهً هفدهم :
حزب سیاسی منحل شده نمی تواند مگر درحالات ذیل :
1 ـ در صورتیکه حزب سیاسی به قوه متوسل شود ، یا با استفاده از قوه تهدید نماید ، یا استفاده از قوه را برای برانداختن نظم قانونی به کار برد، یا دارای نیروهای مسلح بوده یا با قوای مسلح در تبانی قرار داشته باشد.
2 ـ در صورتیکه تدابیر قانونی در امر جلوگیری از حالات مندرج جز (1) این ماده موثر واقع نشود.
3 ـ در صورتیکه مخالف احکام قانون اساسی و این قانون عمل نمایند.
مادهً هجدهم:
ستره محکمه بنابر تقاضای وزیرعدلیه حکم انحلال حزب سیاسی را مطابق احکام قانون صادر مینماید.
مادهً نزدهم :
(1) رسیدگی به درخواست انحلال حزب سیاسی تابع آجنداء عاجل میباشد
(2) جلسات محکمه حین رسیدگی به درخواست انحلال حزب سیاسی علنی میباشد.
مادهً بیستم :
رهبر یا نماینده با صلاحیت حزب سیاسی حق دارد حین رسیدگی انحلال حزب درمحکمه رد رئیس یا قضات مربوط را از شورای عالی ستره محکمه مطالبه نماید.
هرگاه دلایل رد رئیس یا قضات نزد شورای عالی ستره محکمه موجه دانسته شود ، شورای عالی ستره محکمه رئیس یا قضات دیگر را تعیین مینماید.
مادهً بیست و یکم :
رهبر یا نماینده با صلاحیت حزب سیاسی حق دارد حین رسیدگی موضوع حزب سیاسی درمحکمه درجلسه مربوطه شرکت نموده دلایل خود را ارایه نماید.
مادهً بیست و دوم :
محکمه مکلف است دلایل مبنی بر انحلال حزب سیاسی را در فیصله خود ذکر نماید.
حکم محکمه ذیصلاح در مورد انحلال حزب سیاسی قطعی و نهایی بوده و از طریق رسانه های جمعی به نشر میرسد.
فصل پنجم
احـــــــــــــکام نـــــــهایــــــی
مادهً بیست و سوم :
احزاب وسازمانهای سیاسی مکلف اند مراحل ثبت را مطابق احکام این قانون طی نماید ، درغیر آن از حقوق مندرج این قانون استفاده کرده نمی توانند.
مادهً بیست و چهارم :
مسئولین ادارات و موسسسات مالی و تجارتی دولتی و کدر رهبری آنها نمی توانند از موقعیت خویش به نفع یا ضرر احزاب سیاسی استفاده نمایند.
مادهً بیست و پنجم :
این قانون ازتاریخ نشر در جریدهً رسمی نافذ و با انفاذ آن قانون احزاب سیاسی منتشره جریده رسمی شماره (733) مورخ 29ـ 10 ـ1369 ملغی شمرده میشود.
*************
مقررهً طرز ثبت احزاب سیاسی
فصل اول
احـــــــــــکام عـــــمومـــــی
مادهً اول :
این مقرره مطابق حکم فقرهً دوم ماده هشتم قانون احزاب سیاسی ، بمنظور تنظیم امور مربوط به بررسی درخواست و طرز ثبت احزاب سیاسی وضع گردیده است.
مادهً دوم :
وزارت عدلیه ادارهً را بمقصد انسجام امور مربوطه به ثبت ، بررسی درخواست و اساسنامه احزاب سیاسی ایجاد مینماید.
فصل دوم
بررسی درخواست و مراحل ثبت آن
مادهً سوم :
(1) درخواست مبنی بر تاسیس حزب سیاسی توسط گروپ موسسان ویا شخصیکه به وی تفویض صلاحیت گردیده است، به وزارت عدلیه ارایه میگردد.
(2) درخواست تاسیس حزب سیاسی توام به اساسنامه و مرامنامه توسط ادارهً ثبت احزاب مورد بررسی قرار میگیرد.
مادهً چهارم :
(1) درخواست مندرج مادهً سوم این مقرره حاوی مطالب ذیل میباشد :
1 ـ نام حزب سیاسی و آدرس اصلی آن.
2 ـ شهرت درخواست دهندگان.
3 ـ منابع تمویل
4 ـ سمبول ، شعارو سایر مدارک تثبیت کنندهً هویت حزب.
5 ـ ارایه اسناد مثبته عضویت اعضای حزب طبق فورمه منضمهً این مقرره.
6 ـ ارایه اساسنامه و مرامنامهً حزب.
(2) وزارت عدلیه الی مدت یکماه در مورد قبول یا رد درخواست تصمیم اتخاذ مینماید.
درصورتیکه درخواست فاقد رعایت مطالب مندرج فقره(1) این ماده و مادهً ششم قانون احزاب سیاسی باشد ، ادارهً ثبت درخواست را غرض رفع نواقص به درخواست دهنده مؤقتا رد مینماید.
(3) ادارهً ثبت مکلف است در صورت وصول درخواست به درخواست دهنده رسید بدهد.
(4) درصورتیکه وزارت عدلیه درخواست ثبت حزب سیاسی را رد نماید ، درخواست دهنده حق دارد به محکمهً ذیصلاح مراجعه نماید.
حکم محکمه ذیصلاح درمورد قبول یا رد درخواست قطعی و نهایی میباشد.
مادهً پنجم :
(1) وزارت عدلیه درمورد درخواست و فورمه های منضمهً آن که بصورت درست خانه پری گردیده است ، الی مدت دو ماه درمورد ثبت آن تصمیم اتخاذ می نماید.
(2) وزارت عدلیه درخواست حزب واجد شرایط مندرج این مقرره را در دفتر مربوطه ثبت و به درخواست دهنده طی مدت دو روز بصورت تحریری اطلاع میدهد.
مادهً ششم :
(1) حزب سیاسی مکلف است در صورت تعدیل اساسنامه و یا مرامنامهً خویش طی مدت ده روز بعد از تعدیل توام با یک نقل تصمیم مجمع عمومی و یا سایر ارگان های با صلاحیت حزب به وزارت عدلیه اطلاع دهد.
(2) ادارهً ثبت مکلف است تعدیل مندرج فقرهً (1) این ماده را در دفتر مربوط ثبت نماید.
فصل سوم
احـــــــــــــــکام نــــــــهایــــــــی
مادهً هفتم :
نام حزب سیاسی در حالات ذیل از دفتر ثبت حذف میگردد :
1 ـ درصورتیکه حزب سیاسی به اساس تصمیم کنگره یا مجمع عمومی آن به فعالیت خویش خاتمه دهد.
2 ـ در صورتیکه حزب سیاسی به اساس حکم محکمهً ذیصلاح منحل اعلان گردیده و یا فعالیت آن ممنوع قرار داده شده باشد.
مادهً هشتم :
وزارت عدلیه رسمیت حزب سیاسی را که در دفتر ثبت ادارهً مربوطه ثبت گردد ، بمصرف حزب از طریق رسانه های جمعی به نشر میرساند.
مادهً نهم :
احزاب سیاسی که در دفتر مربوط وزارت عدلیه ثبت گردیده باشند ، هفت روز قبل از تدویر انتخابات عمومی از طرف وزارت عدلیه در رسانه های جمعی به اطلاع عامه رسانیده میشود.
مادهً دهم :
این مقرره بعد از نشر درجریدهً رسمی نافذ و با نفاذ آن مقرهً طرز تاسیس ، ثبت و انحلال احزاب سیاسی منتشرهً جریدهً رسمی شماره ( 749 ) مورخ 31 |5 | 1370 ملغی شمرده میشود.
فورمه درخواست عضویت حزب سیاسی
اسم .......................
ولد ........................
سن .....................
محل سکونت اصلی ...................
محل سکونت فعلی .................
به این وسیله آرزومندی خود را جهت حصول عضویت ( ) ابراز و تمام حقوق ووجایبی را که عضویت این حزب مستلزم آن است می پذیرم ، اساسنامه و اهداف ( ) را تائید و اطمینان میدهم که عضو کدام حزب سیاسی دیگر نمی باشم.
امضای داوطلب عضویت حزب
مربوط حزب سیاسی
شخص فوق الذکر تبعهً افغانستان بوده ، در سن رای دهی قرار داشته و تمام شرایط مورد نیازحزب را دارا میباشد.
امضای کارمند با صلاحیت حزب
