محمد یونس قانونی

محمد یونس قانونی

محمد یونس قانونی فرزند محمد یوسف در سال 1336 هـ ش مطابق 1958 میلادی در ولسوالی حصه سوم ولایت پنجشیر دیده به جهان گشوده است، ایشان در سال 1343 هـ ش مطابق به 1965 میلادی در شهر کابل شامل مکتب ابتدایه گردید و در سال 1355 هـ ش مطابق 1977 میلادی دوره لیسه را در مدر سه ابوحنیفه به اتمام رسانید. و متعاقبا شامل پوهنحی شرعیات پوهنتون کابل گردید.

دوران جهاد:
 آغاز فعالیت های وی در عرصه سیاسی ، فرهنگی و جهادی از زمانی آغاز می شود که پس از فراغت از پوهنحی شرعیات پوهنتون کابل، در سال 1359 به جبهه پنجشیر پیوست.و در آن جا برای اولین بار به فرماندهی قهرمان ملی کشور شهید احمد شاه مسعود، به عنوان منشی عمومی کمیته دعوت و جهاد، منصوب گردید. وی با درک شرایط و مصلحت جبهات، به ایجاد مرکز آموزشی دعوت به جهاد همت گمارد که خود نیز تربیه مربیان این مرکز را به عهده داشت. ایجاد این مرکز و مدیریت قوی آن از سوی محمد یونس قانونی، در تقویت جبهات نقش اساسی و سازنده داشت. در سال 1360، از جناب احمد شاه مسعود به حیث نماینده جبهات انتخاب و عازم پیشاور پاکستان گردید و برای شش سال مسئولیت امور فرهنگی را به عهده داشت.

محمد یونس قانونی درطی شش سال توانست با انعکاس فعالیت های جبهات خارج از کشور و نیز شناساندن جبهات تحت امر شهید مسعود توانایی و لیاقت خویش را در انجام امور محوله به اثبات رساند و با پینش واقعی و درایت سیاسی، به عنوان عنصری مفید، مطرح گردید. با تاسیس شورای نظار، وی به مدت 3 سال وظیفه معاونت کمیته فرهنگی را اجرا می کرد که از جمله خدمات ارزنده این دوره می توان به تاسیس نشریه پیام شورا، انتشار کست های ارمغان سنگر، ایجاد اداره سمعی و بصری برای تهیه و پخش کست های ویدویی از صحنه های درخشان جهاد و مبارزه ملت افغانستان، تاسیس رادیو محلی و و مهم تر از همه زمینه سازی و ایجاد شرایط مناسب روابط و حرکت فرهنگی هماهنگ در بین ولایات، اشاره نمود که هر کدام از موارد یاد شده قابل تامل، اندیشه و درخور ستایش هستند. از آن پس با تاسیس شورای سراسری قوماندانان، محمد یونس قانونی به حیث نماینده شهید مسعود، ریاست کمیته سیاسی این شورا را به عهده گرفت که در مدت تصدی این وظیفه تلاش وی در جهت نزدیکی افکار و خط مشی های قوماندان برای همه دوست دارن وحد ت ملی در کشور ارزشمند و قابل ستایش است.

با آزادی کابل و پیروزی مجاهدین، محمد یونس قانونی نیز همچون سایر مجاهدین، سربلند و با افتخار وارد کابل گردید و سه روز بعد به عنوان رییس عمومی سیاسی اردو، در کنار دوست و همسنگرش احمد شاه مسعود بزرگ، مشغول به خدمت گردید. در این مدت او توانست برای ایجاد یک اردوی منظم و ساختار مناسب برای اردو، موفقیت های چشمگیری را بدست آورد. پس از موافقت نامه ننگرهار که در آن برکناری احمد شاه مسعود از بست وزارت دفاع، تصویب گردید و سردار بزرگ ما با یک دنیا گذشت و ایثار، این موافقت نامه را پذیرفت و از سمت خویش کناره گیری کرد، محمد یونس قانونی به عنوان سرپرست وزارت دفاع از جناب رییس جمهور وقت تعیین گردید. وی در این سمت که پیش از سه ماه طول نکشید، با درک مسئولیت سنگین خویش، کارهای بسیار اساسی در جهت شکل گیری و پایه گذاری وزارت دفاع نمود که می توان ساختار اداری فعلی وزارت دفاع را به نوعی حاصل زحمات بدریغ او دانست. وی با وجود کار در وزارت دفاع از هر گونه فعالیت نظامی اجتناب ورزید و تنها در بعد سیاسی و تشکیلاتی آن، به نحو احسن اجرای وظیفه کرد.

دوران مقاومت:
 محمد یونس قانونی در این دوران به نمایند گی از جریان مقاومت، جهت گفتگو و مذاکرات با جریانی موسوم به شاه سابق، دو سفر رسمی به روم داشت. هدف اصلی و نیت از این سفرها، ایجاد یک تشکل حول محور وحدت ملی بود. تا با ایجاد یک تشکل ملی، جامعه را از بحران موجود رهایی بخشیده و در جهت ایجاد یک نظام سیاسی در حرکت نمود. مرد خستگی ناپذیر و پرتلاش سرزمین ما در سال= 77 به فرانکفورت آلمان سفر کرد که حاصل آن سفر، تشکیل شورای مصالحه و وحدت ملی بود. هدف از تشکیل آن ایجاد یک جبهه سیاسی در کنار مقاومت بود. در دوران مقاومت به فیصله شورای رهبری، مسئولیت کمیته امور ولایات به محمد یونس قانونی محول گردید. علاوه برآن رهبری کلیه کمیته های موازی و غیر نظامی به جز سیاست خارجی را عهده دار بود. از جمله فعالیت های محسوس او در این دوره می توان به ایجاد آکادمی پولیس، تاسیس پوهنتون البیرونی و تاسیس انجمن شعرا و نویسندگان اشاره کرد. در همین جریان مسئولیت اکثر مذاکرات مهم از جمله مذاکرات عشق آباد و دوشنبه و جلسات شورای مصا لحه و وحدت ملی را بر عهده داشت.

پس از حادثه 18 سنبله 1380:
 پس از شهادت مسعود بزرگ در 18 سنبله 1380 که در واقع خونبهای او پیروزی مجاهدین و شکست طالبان بود، با سقو ط کابل، وی در= راس یک کمیسیون امنیتی داخل کابل گردید محمد یونس قانونی پس از ورود به کابل با مدیریتی قوی، نفوذ عمیق و راهکارهای خویش توانست جلو خیلی از حوادث ناگوار را بگیرد و مانع از عقده گشایی های افراد، اشخاص و گروه ها گردد و این کار بسیار ارزشمندی بود که توانست فضای مناسب و آرامی را در کابل فراهم آورد.

اجلاس بن: 
محمد یونس قانونی برای شرکت در این اجلاس در راس یک هیأت بلند پایه از جانب جبهه متحد، راهی بن گردید. اگر چه حدود اختیارات محول شده به این هیأت در تصمیم گیری ها بسیار محدود بود ولی ابتکار و درایت آقای قانونی، سرانجام این پروسه را به نتیجه رساند و اداره موقت محصول این توافق بود و براستی که اگر محمد یونس قانونی صرف در حوزه اختیارات خویش عمل می کرد و ابتکار خویش را وارد صحنه نمی ساخت، ممکن بود باز هم در کابل شرایط دوره قبلی حکومت مجاهدین به وجود آید و هر یک از گروه ها در اندیشه کسب حقوق بیشتر و موقعیت برتر به جان یکدیگر بیافتند و نتیجه همان می شد که نباید می شد. خوشبختانه محمد یونس قانونی توانست جلو یک فاجعه عظیم بشری را گرفته و نسیم صلح و امنیت، در این کشور دوباره وزیدن گرفت. به حق اوست که می تواند افتخار قهرمانی صلح و پیام آور دوست را از آن خود کند.

اداره موقت: 
وی با شکل گرفتن اداره موقت به حیث وزیر امو=ر داخله، خدمات ارزنده و نوید بخشی را انجام داد که بر هیچکس این فعالیت ها فعالیت های چشمگیر پوشیده نیست. او توانست در سخت ترین شرایط پولیس ملی را تشکیل دهد و به حفظ امنیت در کابل، ایجاد نظم عامه و حاکمیت قانونی در وزارت خویش مبادرت ورزد و افتخار بزرگ او این است که به اعتراف رئیس نیروهای حافظ صلح آیساف، امنیت کابل در این دوره ازامنیت واشنگتن هم بهتر بود و این کار ساده ای نیست.

لویه جرگه اضطراری:
درلویه جرگه اضطراری باز هم محمد یونس قانونی بود که برای حفظ حکومت و نظام و برای موفقیت آن از وزارت داخله کناره گیری کرد تا به قول خودش، فرایند صلح و تحقق توافقنامه بن که حکم فرزند او را دارد پیدا کند و همین حرکت ایثارگرانه او بود که محد یونس قانونی را محبوب قلب ها ساخت.
اداره انتقالی اسلامی افغانستان: در کابینه جدید به پیشنهاد رئیس دولت و اصرار مردم که می خواستند فرزند محبوب سرزمین خویش را در کنار خود داشته باشند، به حیث= وزیر معارف د ر خدمت فرزندان این مرز و بوم قرار گرفت تا بار دیگر با شکوه اندیشه های روشن و ابتکارهای سازنده خویش معارف افغانستان که به طرز اسفناکی بی سروسامان بود، تا حدودی سازمان ببخشد و روح تازه ای در کالبد تکیده ی او بدمد. محمد یونس قانونی در نخستین روزهای فعالیت خویش درمعارف با طرح کمپاین حمایت از معارف و ارایه استراتیژی بازسازی معارف، به عنوان مدیری دلسوز، آگاه و مبتکر درخشید و همه افغانستان یک پارچه حمایت خویش را از او اعلام کرد. در واقع او مبنای معارف نوین معارف افغانستان را گذاشت.

خصوصیات: 
او مدیری است که با رویاروی سیاست و تفکر در زند گی و اندیشه خویش، اسوه نوید بخشی برای نسل جوان ماست. بی تردید او یکی از بزرگترین و اصیل ترین مردانی است که می تواند در سرنوشت جامعه ما، نقش بسزا و درخور ستایش ایفا کند. او در اوج کمال و پختگی اندیشه اش، مردم را دوست دارد و نسبت به سرنوشت آنها دلسوز و فداکار است. همین امر است که او را در بطن جامعه جای داده و اندیشه های او پادشاه اقلیم تفکر نسل جوان ماست. او معتقد است که تنها خود آگاهی مردم است که میتواند آن ها را قادر سازد تا بر سرنوشت خویش حاکم شوند. محمد یونس قانونی موقعیت ها و مصلحت ها را خوب می شناسد و در عین حال هستی خود، آبرو و اعتبار خود را برای کشور و مردم خود میخواهد، نه کشور را برای خود و اعتبار خود و این است راز بزرگ جاودانگی انسانها!